Voor kleinere zorgorganisaties kan het lastig zijn om de markt te bewerken en je te onderscheiden met nieuwe ontwikkelingen. Samenwerking ligt voor de hand, mits de partners over hun eigen grenzen kunnen en willen kijken. In Zeeland hebben IRIZ Thuiszorg, Stichting Ouderenzorg Noord-Beveland, Stichting Zorgcentrum Cederhof en Stichting Eilandzorg Schouwen-Duiveland elkaar gevonden: zij vormen sinds november 2015 het consortium Zorg Zeker Zeeland.
Een samenwerkingsverband opzetten om enerzijds gezamenlijk sterk te staan bij inkopers van zorg en anderzijds om kennis te delen en expertise op te bouwen. Het klinkt eenvoudiger dan het is. Er zijn praktische problemen, juridische obstakels en organisatorische uitdagingen.
Onderscheiden
De 4 directeuren kennen elkaar al een aantal jaren. Maandelijks spreken zij, en enkele andere bestuurders, elkaar om te sparren en kennis en ideeën uit te wisselen. ‘Gestimuleerd door brancheorganisatie BTN waar IRIZ bij aangesloten is, ben ik gaan kijken hoe wij ons interessant kunnen maken voor de marktpartijen’, vertelt Jakoba Kleinepier, directeur van IRIZ Thuiszorg.
Met circa 350 cliënten (verpleging & verzorging, Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) – huishoudelijke hulp en begeleiding en particulieren en persoonsgebonden budget) omvat het werkgebied van IRIZ Noord- en Midden-Zeeland. Kleinepier: ‘Je moet jezelf onderscheiden, er zijn al zoveel generalisten. We zijn echter te klein om die zaken op te pakken die interessant zijn. Vandaar dat ik onze ideeën bij de andere heb geïntroduceerd. Daar is uiteindelijk het consortium uit voortgekomen.’
Wijkverpleging
‘We willen zaken meer projectmatig oppakken en inhoudelijk meer voor elkaar betekenen’, vult Angela Kallewaard aan. Zij is directeur-bestuurder van Stichting Ouderenzorg Noord-Beveland. De stichting omvat woonzorgcentrum Cleijenborch in Colijnsplaat (86 plaatsen met zorg vanuit de Wet langdurige zorg) en een thuiszorgorganisatie in ontwikkeling. ‘We werken al samen in de Oosterschelderegio waar de Wmo (huishoudelijke hulp, huishoudelijke zorg en begeleiding) soepel loopt. Als consortium hebben we per 1 januari 2016 gezamenlijk de wijkverpleging bij CZ, de grootste zorgverzekeraar in Zeeland, kunnen contracteren. De verbinding met elkaar is daarin een sterke factor.’
Kwaliteitsimpuls
‘Het contracteren van een consortium, dat tot doel heeft het realiseren van een kwaliteitsimpuls door het delen van kennis en ervaring, is voor CZ nieuw in de wijkverpleging’, weet Kim Luijten, zij is ruim 4 jaar zorginkoper voor CZ in Zeeland en de Zuid-Hollandse eilanden. ‘Mijn collega’s zijn dan ook geïnteresseerd in hoe we dit hebben aangepakt. CZ is altijd bereid om te kijken naar voorstellen van zorgaanbieders die leiden tot een betere kwaliteit van zorg.’
Belang cliënt
‘We zijn, net als volgens mij de andere cliëntenraden, telkens goed op de hoogte gehouden van het proces’, vertelt Rien Vermeiden, lid van de cliëntenraad van Cleijenborch. ‘Voor ons is het belangrijkste dat de cliënt er beter van wordt.’
Het belang van de cliënt is ook voor de consortiumpartners het doel. ‘De samenwerking is geen negatieve keuze, ook zonder het consortium zou ieder van ons gewoon doorgaan met haar werk’, benadrukken Kallewaard en Kleinepier. ‘Gezamenlijk kunnen we ons echter inhoudelijk verdiepen en de wijkverpleging aanbieden met specialistische terreinen als domotica, wondzorg, palliatieve zorg en mondzorg.’
Inhoudelijke samenwerking
De inkoop van specialistische prestaties is in de afspraken met CZ meegenomen omdat er nu een gedegen, gezamenlijk plan onder ligt. Luijten: ‘Dit laat goed zien dat je gezamenlijk meer kunt bereiken dan elk afzonderlijk. Daarom is het ook zo mooi dat de samenwerking vanuit inhoudelijke en niet vanuit financiële motieven tot stand is gekomen. Iedere organisatie brengt haar eigen kracht in.’
Palliatieve zorg
IRIZ heeft veel ervaring in de palliatieve zorg. Die kennis kunnen haar medewerkers overdragen aan collega’s van de andere 3 organisaties. Tegelijkertijd kunnen de partners gezamenlijk een goede dekking voor de nachtzorg leveren. Op het gebied van mondzorg kan Cederhof vanuit haar ervaring een hoofdrol spelen. ‘Uit de ervaringen die Cederhof intramuraal heeft opgedaan, kunnen we lering trekken voor een extramurale inzet’, meent Kleinepier. De 4 organisaties gaan de wondzorg samen opzetten, iets wat ieder alleen niet had kunnen doen. Kallewaard: ‘Nu delen we in de kennisopbouw, organisatie en risico’s.’
Wondzorgproject
CZ is momenteel met het consortium in gesprek over deelname aan een pilot wondzorg. 'De pilots in de andere regio’s lagen al vast, maar in Zeeland was er nog geen project of pilot’, vertelt Luijten. ‘Toen duidelijk werd dat Zorg Zeker Zeeland wondzorg als 1 van de speerpunten heeft, trok dit ook de aandacht van CZ.’
‘Ik kende de projecten van CZ wel, maar als relatief kleine thuiszorgorganisatie is het lastig om aan te haken’, zegt Kleinepier. ‘Dan is het toch mooi dat je als consortium serieus wordt genomen, dat het werkt. Deelname geeft nieuwe impulsen. Je deelt de kennis met de andere wondzorgprojecten in het CZ werkgebied en je ziet direct resultaten.’
Mondzorg en domotica
Wondzorg lijkt nu het paradepaardje te worden, maar mondzorg, palliatieve zorg en onderzoek naar waar de Zeeuw behoefte aan heeft op het gebied van domotica, zijn minstens zo belangrijk. ‘Je ziet gewoon hoe belangrijk het uitwisselen van kennis is voor cliënten en dat samenwerking echt werkt’, constateert Rien Vermeiden.
Carrièreperspectief
Niet alleen cliënten zullen profiteren van het consortium. Ook voor medewerkers biedt de samenwerking perspectief en uitdaging. Kwaliteitsfunctionarissen zoeken elkaar op en delen kennis. Er ontstaat meer ruimte voor scholing die intern gegeven kan worden. Intervisie tussen de wijkverpleegkundigen, die immers sinds 1 januari 2015 de indicaties stellen, is nu beter mogelijk. Bovendien is er meer keus in het werk waardoor er een beter carrièreperspectief ontstaat.
Cultuurverschillen
Er zijn ook cultuurverschillen. Waar bij IRIZ de medewerkers gewend zijn aan veranderingen, vinden sommige medewerkers bij bijvoorbeeld Cleijenborch de nieuwe ontwikkelingen spannend. Vermeiden: ‘De organisatie is al sterk veranderd, maar je hebt mensen die al 30 jaar hier werken. Dan is zo’n aanpak wennen.’
AGB-code
De 4 partners hadden ook praktische vraagstukken op te lossen. Een voorbeeld is de Algemeen GegevensBeheer-code (AGB) die je als zorgaanbieder nodig hebt. Kallewaard: ‘We hebben ervoor gekozen om Cederhof penvoerder te maken. Om de zichtbaarheid van IRIZ, Eilandzorg en Cleijenborch te behouden, staan we voor de wijkverpleging wel geregistreerd in zorgvinder op de website van CZ. Er zijn voor ons echter geen productieafspraken op aanbiederniveau gemaakt.’
Interview door Inge Heuff